انواع محافظ دهان
محافظ دهان پیش ساخته یا استوک: گارد دهان پیش ساخته همان طور که از نام آن پیداست، یک قالب عمومی داشته و می‌توانید آن را به صورت آماده خریداری کنید. این ابزار محافظتی، ارزان بوده و در بسیاری از داروخانه‌ها و لوازم ورزشی به فروش می‌رسد. با این حال چون برای همه افراد به یک شکل ساخته شده است، به درستی اندازه دندان‌ها نیست. همچنین حجیم بودن آن تنفس و صحبت کردن را مشکل می‌کند و برای فعالیت‌های ورزشی نمی‌تواند چندان محافظتی داشته باشد. دندان پزشک‌ها این نوع پروتکتور را توصیه نمی‌کنند.
محافظ "بجوشان و گاز بگیر": این نوع گارد را می‌توان از بسیاری از فروشگاه‌های لوازم ورزشی تهیه کرد. "بجوشان و گاز بگیر" گزینه بهتری نسبت به گارد دهان آماده است. گارد "بجوشان و گاز بگیر" یا بویل اند بایت (Boil and bite) از مواد ترموپلاستیک ساخته می‌شود و شیوه استفاده از آن به این صورت است که ماده را از بسته بندی خارج کرده و آن را در آب داغ را قرار می‌دهید تا نرم شود و سپس در دهان گذاشته و گاز می‌گیرد تا قالب دهانتان را بگیرد و سپس اطراف دندان‌ها را با انگشت و فشار زبان به سمت لثه می‌کشید تا شکل گرفته و در نهایت به صورت قالبی از دهانتان آماده شود.
محافظ دهان اختصاصی: در این مدل شما به مطب دندانپزشکی مراجعه می‌کنید و بر اساس وضعیت دهان شما پروتکتور ساخته می‌شود. برای این کار ابتدا قالبی از دندانه‌ای شما تهیه شده و سپس مدل آن با استفاده از مواد مخصوصی ساخته می‌شود. به خاطر استفاده از مواد مخصوص و صرف زمان و زحمت بیشتر برای آماده سازی آن مسلماً این گارد از انواع قبلی گران‌تر است اما راحتی و محافظت بیشتری دارد.
به‌طور کلی گارد دهان تنها دندانه‌ای بالایی را می‌پوشاند اما در برخی موارد (مثلاً اگر براکت ارتودنسی یا وسیله دندانپزشکی ثابت دیگری در فک پایین دارید)، دندان‌پزشک برای دندانه‌ای پایینی‌تان نیز محافظ دهان را توصیه می‌کند.
ویژگی‌های محافظ دهان خوب
یک محافظ دهان خوب باید راحت باشد، در مقابل ساییدگی مقاوم باشد، دوام خوبی داشته باشد، به راحتی تمیز شود، اشکالی در تنفس یا تکلم ایجاد نکند.
اگر شب‌ها دندان قروچه دارید یا دندان‌هایتان را به هم می‌فشارید، از نوع مخصوصی محافظ دهان به نام بایت اسپلینت (bite splint) یا بایت پلیت (bite plate) شبانه باید برای پیشگیری از صدمه دیدن دندان‌ها استفاده کنید.
چه افرادی باید محافظ دهان بگذارند
همه افرادی که فعالیت‌های ورزشی برخوردی مانند بوکس، فوتبال، هاکی روی یخ، بسکتبال، راگبی و هاکی روی چمن بازی می‌کنید اعم از کودک و بزرگ‌سال باید محافظ دهان داشته باشند. با این حال افرادی که در فعالیت‌های غیر برخوردی مانند ژیمناستیک و فعالیت‌های تفریحی مانند اسکیت بورد و دوچرخه سواری کوهستان شرکت می‌کنید که در آن‌ها خطر آسیب رسیدن به دهان وجود دارد، بهتر است از این ابزار مفید استفاده کنند.
کودکان و بزرگ‌سالانی که دندان قروچه دارند باید از اسپلینت بایت استفاده کنند.
استفاده از محافظ دهان در حال درمان براکت ارتودنسی
از آنجایی که آسیب به صورت می‌تواند به براکت یا وسیله‌های دیگر دندانپزشکی که در دهان قرار دارند صدمه بزند، افرادی که براکت، بریج ثابت و غیره در دهان دارند می‌توانید از محافظ دهان استفاده کنند. لازم به ذکر است نباید نگه‌دارنده ارتودنسی یا ابزارهای دیگر ارتودنسی که ثابت نیستند را در هنگام فعالیت‌های ورزشی برخوردی یا تفریح‌های پر خطر در دهان بگذارید.
مراقبت از محافظ دهان
- محافظ دهان خود را هر بار پیش از استفاده و پس از آن با آب سرد یا دهان شویه بشویید یا آن را با صابون ملایم و مسواک تمیز کنید.
- محافظ را در آب سرد صابونی تمیز کنید و آن را کامل شستشو دهید.
- محافظ دهان را در جعبه سفت و سوراخ دار نگهداری یا جا به جا کنید. جعبه سوراخ دار امکان گردش هوا را فراهم کرده و مانع از خراب شدن آن می‌شود. اگر محافظ دهان آکریلیک است آن را در آب تمیز و تازه نگهداری کنید.
- محافظ دهان را در مواجهه با دمای بالا مانند آب داغ، سطوح داغ و نور مستقیم خورشید قرار ندهید تا قالب آن خراب نشود.
- هر از گاهی محافظ دهان را از نظر ساییدگی، پارگی و سوراخ شدگی بررسی کنید. اگر سوراخ یا پارگی داشته باشد در دهان لق می‌شود. در این صورت آن را باید عوض کنید.
- برای چکاب‌های دندانپزشکی محافظ دهان خود را نیز همراه ببرید.
