دلایل ترس از دندانپزشکی چیست

چرا مردم از دندانپزشکی وحشت دارند؟

دریل

حتی اگر قرار نباشد بر روی دندانتان کاری انجام شود، باز هم ممکن است صدای ناخوشایند دریل را بشنوید. برخی بیماران از صدای دریل به قدری بدشان می آید که با روشن شدن دریل، بدنشان به لرزه می افتد یا خود را عقب میکشند، حتی با این که هنوز هیچ تماسی با دندانهایشان نداشته است.

تجربه بد دوران کودکی

تجربه بد و ناراحت کننده ای از درمانهای دهان و دندان در دوران کودکی باعث ترس این افراد در بزرگسالی میشود. اکثر افرادی که از رفتن به نزد دندانپزشک مضطرب میشوند، تجربه بدی در سنین پایین داشته اند.

تراشیدن دندان در جرمگیری

برخی افراد از حس تراشیده شدن دندانشان با ابزار فلزی متنفرند. ممکن است این حالت به بدن شوک داده و مو را بر تن فرد راست کند.

تزریق آمپول 

چندین نوع ترس از تزریق بی حسی وجود دارد که میتوان آنها را به پنج نوع کلی دسته بندی کرد.

• ترس از درد تزریق: معمولا وارد شدن سوزن به بدن درد نیشگون مانند بسیار کمی ایجاد میکند اما در برخی افراد همین مقدار درد باعث آشفتگی و فرار از آمپول میشود.
• ترس از سوزن: بسیاری از مردم میترسند دندانپزشک هنگامی که میخواهد با سرنگ ماده بی حسی را تزریق کند، دستش بلغزد و به دهان یا صورتشان آسیب بزند.
• نگرانی از انتقال بیماری: برخی میترسند بیماریهایی مانند ایدز یا سرما خوردگی از طریق سرنگ به آنها منتقل شود.
• ناخوشایندی بی حسی: برخی از احساس بی حسی و شل شدن لثه و لبها خیلی بدشان می آید. گاهی هنگامی که تزریق در سقف دهان انجام میشود، ممکن است بیمار احساس کند سخت تر نفس میکشد بنابراین ترس از خفگی در او ایجاد میشود.
• نگرانی از عوارض بی حسی: بعضی از مردم به ماده بی حسی یا نگهدارنده مورد استفاده در آن آلرژی دارند. در این شرایط ضربان قلب تند تر میشود.

کشیدن دندان

برخی هیچ نگرانی از کشیدن دندان ندارند و آن را فرایندی طبیعی میدانند اما برخی دیگر به شدت از کشیدن دندان وحشت دارند. به نحوی که انگار بخشی از بدنشان را از آنها جدا میکنند و به همین علت بسیار آشفته میشوند. (این مقاله توضیحات مفیدی در مورد کشیدن دندان و مراقبت برای بهبود سریع تر آن ارائه کرده که مطالعه آن را به شما توصیه می کنیم)

شرمندگی و خجالت زدگی

بسیاری از مردم به خاطر وضعیت دهان و دندانهایشان خجالت میکشند. آنها نگران خندیدن و تمسخر پزشک و کارکنان کلینیک در مورد وضعیت دندانهایشان هستند.

برملا شدن ترس و قضاوت دیگران

بعضی از مردم میترسند جلوی دندانپزشک ترسشان را نشان دهند یا حتی گریه کنند و این باعث شود فردی احمق و ترسو دیده شوند. این احساس مانع مراجعه فرد به مطب میشود.

فوبیا و حمله وحشت

بعضی از مردم به دلیل وحشت زیاد دچار حمله وحشت میشوند و به خاطر ترس از حمله وحشت به خصوص جلوی دیگران از این موقعیت فرار میکنند.

عدم اعتماد به دندانپزشک

ممکن است درصدی از دندانپزشکها هیچ علاقه ای به کار خود نداشته باشند و به دلایل دیگری به این سمت آمده اند بنابراین ممکن است کار خود را خوب انجام ندهند یا با بیمار ارتباط مناسبی برقرار نکنند. اما اگر از یک دندانپزشک خوشتان نمی آید و نمیخواهید به او مراجعه کنید، میتوانید فرد دیگری را انتخاب کنید.

قرار گیری در موقعیت ضعف و عدم کنترل

گاهی بیماران به این دلیل برای مشکلات دهان و دندانشان مراجعه نمیکنند که نمیخواهند به طور کامل تحت کنترل دیگری قرار بگیرند. هنگامی که بر روی صندلی دندانپزشکی مینشینید دیگر هیچ کنترلی بر کار او ندارید و نمیتوانید چیزی بگویید یا کاری انجام دهید. یکی از روشهای مقابله با این نگرانی استفاده از دکمه ای در دسترس بیمار است که بتواند هنگامی که احساس ناراحتی میکند و میخواهد کار متوقف شود، آن را بفشارد.

عق زدن یا خفگی

یکی از دلایل فرار از دندانپزشکی، ترس از عق زدن یا خفگی است. در کارهای دندانپزشکی از ابزارهای کوچک زیادی استفاده میشود که در صورت نیاز در انتهای دهان یا حلق فرو برده میشود. چنین شرایطی برای بعضی ها به شدت ناراحت کننده است. برخی نیز هنگام قالب گیری از دندانها ممکن است عق بزنند.

آلرژی

دندانپزشکها از انواع مواد مختلف استفاده میکنند. ممکن است فردی به یکی از این مواد حساسیت داشته باشد و از مواجه شدن با پیامدهای واکنش آلرژی نگرانی داشته باشد.

سر و صداهای مطب

جدا از دریل، صداهای مختلفی در مطب وجود دارند که ممکن است برخی بیماران را بترساند. اگر فردی که در اتاق تحت درمان قرار دارد سر و صدا کند احتمالا شما را نیز آشفته و مضطرب میکند.

بوی مطب

بوی خاص مطبها حاصل مواد مختلفی است که در آنجا مورد استفاده قرار میگیرد.

پژوهشی نشان داد آن دسته از افرادی که از دندانپزشک فراری هستند، از بوی روغن میخک که در مواد دندانپزشکی استفاده میشود بیزارند و افرادی که چنین ترسی ندارند، بوی روغن میخک برایشان خوشایند است. در این مقاله چنین آمده است:

"هر دو گروه مورد مطالعه، بوی نعنا را مطبوع و متیل متاکریلات را بسیار نامطبوع درجه بندی کردند. در صورتی که اوژنول از نظر گروهی که ترسی از دندانپزشکی نداشتند مطبوع و از نظر گروه دچار ترس بودند، نامطبوع ارزیابی شد. در خصوص آنالیزهای آناتومی، تنها اوژنول الگوی بسیار متفاوتی از واکنشهای سیستم عصبی خود مختار (اتونوم) را بین دو گروه نشان داد که در افراد دچار ترس دندانپزشکی تغییرات آن بیشتر بود. این پاسخها عمدتا از طریق مجرای الکترودرمال مشاهده شد. این نتایج نشان داد که اوژنول میتواند مسئول بروز هیجانات مختلف باشد که به خوشایندی تجربه دندانپزشکی شرکت کننده ها، بستگی دارد. این داده ها نقش رایحه به عنوان برانگیزاننده خاطرات هیجانی را تایید کرده و احتمال تاثیر بوی اوژنول بر رفتار اجتنابی از برخی شرکت کننده ها نسبت به مراجعه به مطب دندانپزشکی را تقویت میکند."     

سوء استفاده جنسی

برخی جنبه های مراقبتهای دهان و دندان ممکن است خاطرات شفافی از سوء استفاده جنسی را یاداوری کند. از جمله اینها عبارتند از دراز کشیدن بر روی صندلی و تحت کنترل فردی در موقعیت برتر قرار گرفتن که با بیمار تماس پیدا کرده و کار دردناکی برای او انجام میدهد. اما در واقع این عامل نسبتا نادر است.