سلامت دهان و دندان مهم تر از آن است که تصور کنید. بیاموزید که چگونه سلامت دهان، دندان ها و لثه ها می تواند بر سلامت عمومی شما تأثیر بگذارد.
آیا می دانید سلامت دهان و دندان شما سرنخ هایی در مورد سلامت کلی شما ارائه می دهد. می دانید که مشکلات دهان شما می تواند بر باقی بدن شما تأثیر بگذارد؟ با کسب اطلاعات بیشتر در مورد ارتباط بین سلامت دهان و دندان و سلامت عمومی، از بدن خود محافظت کنید.

ارتباط بین سلامت دهان و دندان با سلامت عمومی چیست؟

مانند سایر نواحی بدن ، دهان شما باکتری هایی دارد که بعضا بی ضرر هستند. اما دهان نقطه ورود دستگاه های گوارشی و تنفسی شماست و برخی از این باکتری ها می توانند باعث بیماری شوند.
به طور معمول دفاع طبیعی بدن و مراقبت های بهداشتی خوب دهان مانند مسواک زدن و نخ دندان روزانه باکتری ها را کنترل می کند. با این وجود، عدم رعایت بهداشت مناسب دهان و دندان، باعث می شود باکتری ها به سطحی برسند که منجر به عفونت های دهان مانند پوسیدگی دندان و بیماری لثه شود.
همچنین، برخی از داروهای خاص، مانند داروهای ضد احتقان، آنتی هیستامین ها، مسکن ها، دیورتیک ها و داروهای ضد افسردگی می توانند جریان بزاق را کاهش دهند. بزاق غذا را از بین می برد و اسیدهای تولید شده توسط باکتری ها را در دهان خنثی می کند و محافظت در برابر میکروب هایی که تکثیر می شوند و منجر به بیماری می شوند را کاهش می دهد.
مطالعات نشان می دهد که باکتری های دهان و التهاب مرتبط با شکل شدید بیماری لثه (پریودنتیت) ممکن است در برخی از بیماری ها نقش داشته باشد. و برخی از بیماری ها مانند دیابت و HIV / AIDS می توانند مقاومت بدن در برابر عفونت را پایین بیاورند و مشکلات بهداشت دهان را شدیدتر کنند.

چه شرایطی می تواند با سلامت دهان و دندان مرتبط باشد؟

سلامت دهان و دندان شما ممکن است به بیماری ها و شرایط مختلفی منجر شود:

اندوکاردیت: این عفونت پوشش داخلی محفظه های قلب یا دریچه های(غدد درون ریز) است و به طور معمول هنگامی اتفاق می افتد که باکتری ها یا میکروب های دیگر قسمت دیگری از بدن مانند دهان شما از طریق جریان خون پخش شده و به نواحی خاصی از قلب برسند.
بیماری قلب و عروقی: اگرچه این ارتباط کاملاً ثابت نشده است، اما برخی تحقیقات نشان می دهند که بیماری های قلبی ، گرفتگی عروق و سکته مغزی ممکن است با التهاب و عفونت های باکتری های دهانی، در ارتباط باشند.
بارداری و عوارض تولد: پریودنتیت با زایمان زودرس و وزن کم هنگام تولد مرتبط است.
ذات الریه: باکتری های خاصی در دهان می تواند به ریه ها کشیده شده و باعث سینه پهلو و سایر بیماری های تنفسی شود.

همچنین برخی شرایط ممکن است سلامت دهان و دندان شما را تحت تأثیر قرار دهد:
دیابت: با کاهش مقاومت بدن در برابر عفونت، دیابت لثه های شما را در معرض خطر قرار می دهد. به نظر می رسد بیماری لثه در بین مبتلایان به دیابت بیشتر و شدیدتر است.
تحقیقات نشان می دهد افرادی که به بیماری لثه مبتلا هستند ، زمان بیشتری برای کنترل سطح قند خون خود دارند. مراقبت منظم پریودنتال می تواند کنترل دیابت را بهبود بخشد.

اچ آی وی یا ایدز: مشکلات دهان مانند ضایعات مخاطی دردناک در افراد مبتلا به HIV / AIDS شایع است.
پوکی استخوان: این بیماری تضعیف کننده استخوان با ریزش استخوان پریودنتال و ریزش دندان ارتباط دارد. برخی از داروهای مورد استفاده در درمان پوکی استخوان خطر کمی از آسیب به استخوان های فک را به همراه دارد.
بیماری آلزایمر: بدتر شدن سلامت دهان و دندان با پیشرفت بیماری آلزایمر دیده می شود.
سایر شرایطی که ممکن است با سلامت دهان مرتبط باشد شامل اختلالات خوردن ، آرتریت روماتوئید، برخی سرطانها و اختلال در سیستم ایمنی بدن که باعث خشکی دهان می شود (سندرم سوژرن).
اگر داروی خاصی مصرف می کنید به دندان پزشک خود اطلاع دهید.

چگونه می توانم از سلامت دهان و دندان خود محافظت کنم؟

برای محافظت از سلامت دهان و دندان ، روزانه بهداشت دهان و دندان را خوب انجام دهید
.حداقل دو بار در روز دندان های خود را با یک برس نرم و با استفاده از خمیردندان فلوراید مسواک بزنید.
روزانه از نخ دندان استفاده کنید. از دهانشویه استفاده کنید تا ذرات مواد غذایی بعد از مسواک زدن و نخ دندان از بین بروند.
یک رژیم غذایی سالم داشته باشید و مواد غذایی را با قندهای مضاف را محدود کنید.
هر سه ماه یا زودتر مسواک خود را تعویض کنید. برنامه های معاینه منظم و تمیز کردن دندان ها را انجام دهید.
از مصرف دخانیات خودداری کنید.
به محض بروز مشکل بهداشت دهان و دندان با دندانپزشک خود تماس بگیرید.
با توجه به اینکه بهداشت دهان و دندام بر سلامت عمومی شما تاثیر گذار است، مراقبت از سلامت دهان و دندان یک سرمایه گذاری در سلامت کلی شما محسوب می شود، بنابراین آن را جدی بگیرید.

لیست مقالات دندانپزشکی دکتر کیخا

خیلی از افراد درباره سالم نگه داشتن دندان هایشان دچار سوء تفاهم می شوند و تصورات نادرستی درباره ان دارند. در این مقاله قصد داریم به همین موضوع بپردازیم.
زمانی که صحبت از مراقبت از دندان ها به میان می آید تصورات نادرست زیادی به ذهن خطور می کند. با اینکه بهداشت خوب دهان و دندان می تواند در سلامت شما موثر باشد اما برخی از تمرینات اسیب بازگشت ناپذیری ایجاد می کنند.
افسانه : هر چقدر سخت تر مسواک بزنید دندان های تمیزتری خواهید داشت.
واقعیت: سخت مسواک زدن یا استفاده از مسواک های سفت می تواند باعث ساییدگی مینای دندان شود و آن را از بین ببرد. توصیه می شود از مسواک های نرم استفاده شود.
افسانه: استفاده از نخ دندان لازم نیست
واقعیت:استفاده منظم از نخ دندان به سلامت دندان ها کمک می کند. نبود شواهد قوی برای مفید بودن نخ دندان همیشه بدین معنی نیست که چنین روش هایی برای مراقبت از دندان ها موثر نیستند. واقعیت این است که دندانپزشکان متخصص بر این باورند که اگر نخ دندان به درستی استفاده شود می تواند یک روش مفید برای مراقبت از دندان ها باشد.
افسانه: جویدن ادامس عاری از شکر به اندازه مسواک زدن برای دندان ها خوب است
واقعیت: اگر این موضوع واقعیت داشت دندان های بچه ها از دندان های ما سفیدتر و زیباتر بود. به خاطر داشته باشید که جویدن ادامس بدون شکر می تواند اثر محافظتی بر روی دندان ها داشته باشد اما این روش هنوز هم نمی تواند جایگزین مسواک زدن یا استفاده از نخ دندان گردد. به همین خاطر باید هر روز حداقل سه بار مسواک بزنید و این عمل را حداقل برای دو دقیقه تکرار کنید. داشتن این عادت خوب به شما کمک می کند دندان های سالم تری داشته باشید.

بیماری لثه یا پریودنتال به التهاب و یا عفونت پیشرونده بافت‌ لثه پیرامون دندان گفته می‌شود که ممکن است استخوان فک را نیز تحت تأثیر قرار دهد. اگر بیماری لثه به موقع درمان نشود منجر به لق شدن و از دست رفتن دندان می‌شود. بیماری لثه در حقیقت اولین عامل از دست دادن دندان در افراد بزرگسال محسوب می‌شود.

بیماری لثه زمانی شروع می‌شود که پلاک و باکتری‌ها در سطح دندان تجمع یافته و به بافت نرم لثه پیرامون دندان حمله می‌کنند و در اثر فعالیت آنها سم تولید می‌شود. باکتری‌ها به سرعت فعالیت کرده و تکثیر می‌شوند و عفونت باکتریایی ایجاد می‌کند. با پیشروی عفونت نفوذ باکتری‌ها بیشتر شده و التهاب گسترش می‌یابد. واکنش بدن به بافت‌های عفونی و آلوده، تخریب بافت عفونی است به همین علت لثه به تدریج از بین رفته و پس روی می‌کند. در نتیجه بین دندان و لثه فاصله یا به عبارتی شیارهایی تشکیل می‌شود که به آنها پاکت گفته می‌شود. با عمیق شدن شیارهای بین لثه و دندان، ذرات غذا در بین لثه و دندان گیر کرده و از طرفی باکتری‌ها محل خوبی برای پنهان شدن و افزایش فعالیت پیدا می‌کنند بنابراین بیماری لثه شدت می‌گیرد و به استخوان فک که در زیر لثه قرار دارد می‌رسد. با تحلیل رفتن استخوان پیرامون دندان، دندان لق شدن و باید کشیده شود.

انواع بیماری لثه

بیماری لثه انواع گوناگون دارد که هر یک علائم خاص خود را دارد و درمان‌های آنها متفاوت است. با شناسایی علایم التهاب یا عفونت لثه باید فوراً به دندانپزشک مراجعه کنید تا هر چه سریع تر جلوی گسترش بیماری گرفته شده و دندان و استخوان نجات پیدا کند.

شکل- ژینژیویت

• ژنژیویت

ژنژیویت خفیف‌ترین و متداولترین نوع بیماری لثه است. در اثر سموم حاصل از فعالیت باکتری‌های پلاک دندانی، لثه تحریک شده و ژنژیویت اتفاق می‌افتد. افرادی که بیشتر در خطر ژنژیویت قرار دارند عبارتند از زنان باردار، زنانی که قرص ضد بارداری مصرف می‌کنند، افرادی که دیابت کنترل نشده دارند، افرادی که داروهای استروئیدی مصرف می‌کند و همچنین افرادی که داروهای فشار خون و ضد صرع مصرف می‌نمایند.

درمان ژنژیویت بسیار آسان بوده و با ترکیبی از مراقبت‌های پزشکی و درمان‌های خانگی برطرف می‌شود. دندانپزشک جرم گیری و تسطیح ریشه انجام میدهد تا تمامی مواد آلوده از پیرامون دندان خارج شود. همچنین ممکن است آنتی ‌بیوتیک و دهان‌شویه ضد باکتری برای از بین بردن باکتری‌های باقی مانده و تسریع بهبودی بافت‌ها تجویز شود. با این حال در موارد خفیف ممکن است تنها کاری که لازم است انجام دهید، مسواک زدن و نخ دندان کشیدن مرتب و جرم گیری باشد.

• عفونت مزمن لثه

عفونت مزمن لثه یکی از متداولترین انواع بیماری لثه است و غالباً در افراد بالای 45 سال دیده می‌شود. این وضعیت با التهاب در سطح زیر لثه و تخریب پیشرونده بافت‌های لثه و استخوان شناسایی می‌شود. ممکن است متوجه شوید به تدریج طول دندان‌ها بیشتر می‌شود در حالی ‌که در واقع علت بلندتر شدن دندان پس‌روی لثه است.

این وضعیت بر خلاف ژنژیویت، به طور کامل درمان نمیشود چون بافتهای پشتیبانی کننده دندان را نمیتوان ترمیم و بازسازی کرد. با این‌ حال دندانپزشک می‌تواند جلوی پیشروی بیماری را با استفاده از جرم گیری و تسطیح ریشه و درمان‌های ضد میکروبی بگیرد. در صورت لزوم دندانپزشک می‌تواند درمان‌های جراحی مانند جراحی کاهش عمق پاکت و همچنین پیوند بافت برای تقویت استخوان‌ها پیرامون دندان و بهبود زیبایی دهان انجام دهد.

• بیماری تهاجمی لثه

بیماری تهاجمی لثه با از دست رفتن سریع اتصال لثه، تحلیل رفتن سریع استخوان و تجمع خانوادگی شناخته میشود. خود بیماری شبیه پریودنتیت مزمن است اما پیشروی آن بسیار سریع تر است. افراد سیگاری و افرادی که سابقه خانوادگی این بیماری را دارند در خطر بیشتر پریودنتیت تهاجمی قرار دارند.

درمان این وضعیت مشابه بیماری مزمن لثه است اما افرادی که از بیماری تهاجمی لثه رنج می‌برند ممکن است نیاز به مداخله جراحی پیدا کنند. این بیماری را سخت‌تر می‌توان متوقف و درمان نمود اما دندانپزشک جرم گیری، تسطیح ریشه، داروهای ضد باکتری و در برخی موارد درمان‌های لیزری را در تلاش برای نجات بافت‌ها و استخوان‌ها به کار می‌گیرد.

• لثه مرتبط با مشکلات سیستم بدن

بیماری لثه ممکن است یکی از نشانه ‌های بیماری دیگری در بدن باشد. بسته به این که علت بیماری اصلی چه باشد، بیماری لثه ممکن است شبیه بیماری تهاجمی لثه رفتار کند و به سرعت بافت‌ها را تخریب نماید. بیماری قلبی، دیابت و بیماری تنفسی از جمله متداولترین بیماری‌هایی هستند که با بیماری لثه همراه می‌باشد. در چنین شرایطی حتی در صورتی که پلاک کمی سطح دندان را بپوشاند ممکن است به سرعت لثه دچار عفونت شده و بیماری لثه پیشروی کند.

در درمان این وضعیت، بر درمان مشکل پزشکی اصلی عامل آن تأکید می‌شود. برای متوقف کردن پیشرفت بیماری لثه از همان درمان‌هایی استفاده می‌شود که برای درمان بیماری تهاجمی لثه و بیماری مزمن لثه استفاده می‌شد. 

• بیماری نکروزی لثه

این نوع بیماری لثه به سرعت وخیم شده و در افراد مبتلا به ایدز، بیماری‌های ضعف سیستم ایمنی، افرادی که داروهای سرکوب‌ کننده ایمنی مصرف می‌کنند، افرادی که سوء تغذیه دارند، افرادی که تحت استرس مداوم قرار دارند و همچنین افراد سیگاری بیشتر دیده می‌شود. نکروز یا مرگ بافت‌ها غالباً بر رباط پریودنتال، بافت‌های لثه و استخوان آلوئولار تأثیر می‌گذارد.

درمان بیماری نکروزی لثه بسیار نادر است چرا که ممکن است این بیماری مرتبط با ایدز مشکلات پزشکی جدی دیگری باشد. این امکان وجود دارد که دندانپزشک در زمینه درمان با پزشک شما مشورت نماید. جرم گیری، تسطیح ریشه، داروهای آنتی‌ بیوتیک، دهان‌شویه ضد باکتری و داروهای ضد قارچ معمولاً برای درمان این نوع بیماری تجویز می‌شود.

عفونت لثه چه مشکلاتی ایجاد می‌کند؟

در صورتی که بهداشت دهان را به خوبی رعایت کنید دچار پوسیدگی دندان و عفونت لثه می‌شوید. علت آن تجمع پلاک و باکتری‌ها در مرز لثه و تحریک بافت لثه است. در صورتی که بیماری لثه را در مراحل اولیه شناسایی نکنید، بدتر شده و عفونت گسترش پیدا می‌کند. عفونت لثه ممکن است به ریشه دندان‌های مجاور برسد. ریشه دندان برخلاف تاج، محافظت بیرونی چندانی ندارد بنابراین در صورتی که عفونت لثه به اعماق بیشتر برسد ممکن است ریشه دندان‌ها را نیز در گیر نماید. هنگامی که ریشه دندان دچار عفونت می‌شود باکتری‌ها به‌ سهولت به پالپ رسیده و باعث نکروز آن می‌شوند. در صورتی که در این مرحله به درمان اقدام کنید با عصب‌ کشی می‌توانید دندانتان را نجات دهید و در صورتی که باز هم تعلل کنید باید دندان کشیده شود. همچنین ممکن است عفونت لثه به استخوان فک برسد. در این صورت استخوان تحلیل رفته و پس روی می‌کند. همچنین ممکن است آبسه تشکیل شود. یکی دیگر از خطرات عفونت لثه گسترش آن به گردش خون است چرا که باکتری‌ها از طریق گردش خون به تمامی نواحی بدن می‌توانند دسترسی داشته باشند و منجر به عفونت‌های جدی در بخش‌های مهم بدن مانند قلب و مغز شوند. بنابراین برای این که جلوی تمام این عوارض گرفته شود اولین قدم شناسایی زود هنگام بیماری لثه است. برای این که بیماری لثه را زود شناسایی کنید باید علائم آن را بشناسید.

علائم عفونت لثه

لثه در حالت سلامت به رنگ صورتی بوده و سفت است و دندان‌ها را تنگاتنگ احاطه می‌کند. لثه سالم نباید هنگام مسواک زدن، نخ دندان کشیدن و یا گاز زدن سیب خونریزی کند. توجه داشته باشید که عفونت لثه لزوماً دردی ایجاد نمی‌کند بنابراین منتظر درد نباشید.

علائم التهاب یا عفونت لثه در مراحل اولیه

علائم اولیه بیماری لثه عبارتند از:

• قرمزی و تورم لثه
• خونریزی لثه هنگام مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن

شکل- پسروی لثه

بیماری لثه در این مرحله ژنژیویت نام برد.

علائم عفونت لثه در مراحل پیشرفته

در صورتی‌ که ژنژیویت درمان نشود، بافت‌ها و استخوان پیرامون دندان تحت تأثیر قرار می‌گیرد. به این وضعیت پریودنتیت یا بیماری پریودنتال گفته می‌شود.

• علائم پریودنتیت عبارتند از:
• بوی بد دهان
• احساس طعم ناخوشایند در دهان
• لق شدن دندان (که باعث سخت شدن جویدن می‌شود)
• آبسه (کیسه پر شده با چرک در لثه یا دندان)
• کیست

ژنژیویت زخمی نکروزی حاد

در موارد نادر وضعیتی به نام ژنژیویت زخمی نکروزی حاد (ANUG) ممکن است به صورت ناگهانی اتفاق بیفتد. علائم این وضعیت معمولاً شدیدتر از بیماری لثه بوده و شامل موارد زیر می‌باشد:

• خونریزی و دردناک شدن لثه
• زخمهای دردناک
• پس‌روی لثه از اطراف دندان
• بوی بد دهان
• احساس طعم فلز یا تلخ در دهان
• ترشح بزاق زیاد
• دشوار شدن بلعیدن یا صحبت کردن
• تب

چه زمانی به دندانپزشک مراجعه کنیم

به طور کلی بهتر است هر شش ماه یک بار برای چکاپ به دندانپزشک مراجعه کنید. همچنین در صورتی‌ که هر یک از علایم عفونت لثه را تجربه میکنید باید به دندانپزشک مراجعه کنید. توجه داشته باشید هر چه سریع تر عفونت را درمان کنید عواقب و خطرات آن کمتر بوده و درد کمتری متحمل می‌شوید.

پوسیدگی دندان در کودکان وضعیتی رو به افزایش است. به همین علت اکیداً توصیه می‌شود همه کودکان چکاپهای منظم دندانپزشکی داشته باشند. پوسیدگی دندان در کودکان می‌تواند عواقب زیادی در کوتاه مدت و بلند مدت برای آنها به دنبال داشته باشد. پوسیدگی دندان علاوه بر این که ممکن است باعث از دست رفتن دندان شود، می‌تواند بافت‌های پیرامون و استخوان فک را نیز تحت تأثیر قرار داده و باعث تخریب آنها شود. همچنین بر اساس تحقیقات صورت گرفته مشخص شده است امکان وارد شدن عفونت به جریان خون و گسترش آن به بخش‌های دیگر بدن وجود دارد. بنابراین برای حفظ سلامت دهان و بدن کودک باید سلامت دندان‌ها و اهمیت بدهید.

شیار پوش کردن دندان چیست؟

دندان‌ها بر اساس موقعیت خود در دهان دسته بندی می‌شود. دندان‌های جلویی برای بریدن و پاره کردن طراحی شده و لبه تیزی دارند در حالی که دندانهای عقبی برای آسیاب کردن و له کردن طراحی شده و سطح جونده آنها پهن و حاوی برجستگی و فرورفتگی‌های زیادی است. به همین علت تمیز کردن دندانهای عقبی اهمیت بیشتری دارد چرا که شیارها و فرورفتگی‌های آنها در صورتی که به درستی تمیز نشود محلی برای تجمع پلاک و باکتری‌ها خواهند بود. به علت دسترسی سخت تر به این دندان‌ها  اغلب پوسیدگی دندان در عقب دهان اتفاق می‌افتد. برای پیشگیری از این مشکل در بسیاری از موارد به خصوص در شرایطی که تمیز کردن این دندان‌ها برای کودک سخت باشد و یا شیارها عمیق باشد، توصیه می‌شود دندانها شیار پوش شوند. شیار پوش محلول ترمیمی پلاستیکی است که بر روی شیارها مالیده شده و تمامی شیارها و منافذ را پر می‌کند. به این ترتیب سطح دندان صاف و هموار شده و جایی برای پنهان شدن ذرات غذا و پلاک و دور ماندن آنها از دسترسی مسواک باقی نمی‌ماند.

دندان چگونه شیار پوش می‌شود؟

فرآیند شیار پوش کردن دندان بسیار سریع و بدون درد است. ابتدا دندان‌پزشک دندان‌های مورد نظر را کاملاً تمیز و خشک می‌کند. سپس با ژل اسیدی دندان تحت اسید خراشی قرار می‌گیرد تا سطح آن زبر شده و پیوند محکمی با مواد شیار پوش برقرار کند. پس از چند ثانیه ژل شسته می‌شود و دندان دوباره خشک می‌شود. در نهایت مواد شیار پوش در داخل شیارهای دندان قرار می‌گیرد. سپس با استفاده از نور مخصوصی، مواد فعال و سخت می‌شوند.

چه کسانی باید دندان‌هایشان را شیار پوش کنند

هم کودکان و هم بزرگسالان می‌توانند از فواید شیار پوش بهره ببرند اما هر چه زودتر این کار را انجام دهید بهتر است. دندان آسیاب بزرگ اول در سن شش‌ سالگی بیرون میزند و پس از آن دندان آسیاب بزرگ دوم در سن دوازده‌ سالگی بیرون میزند. هر چه زودتر این دندان‌ها را شیار پوش کنید، احتمال سالم ماندن و افزایش طول عمر آنها بیشتر بوده و احتمال نیاز به درمان‌های دندانپزشکی و صرف هزینه و وقت و انرژی برای این دندان‌ها کمتر خواهد بود .

دیابت یا مرض قند چیست؟

امروزه بخش بزرگی از جمعیت گرفتار بیماری دیابت هستند و هر ساله تعداد زیادی موارد جدید دیابت تشخیص داده می‌شود. بسیاری از افراد دچار دیابت هستند اما هنوز خودشان خبر ندارند. دیابت بر توانایی فرآوری قند در بدن تأثیر می‌گذارد. تمام غذایی که می‌خوریم باید به قند تبدیل شود تا برای انرژی مورد استفاده قرار بگیرد. در دیابت نوع یک، بدن نمی‌تواند انسولین کافی تولید کند. انسولین هورمونی است که قند را از جریان خون وارد سلول می‌کند تا در آنجا برای سوخت مصرف شود. در دیابت نوع دو که بسیار شایع شده است حساسیت بدن به انسولین کاهش یافته و یا متوقف می‌شود بنابراین اگر چه انسولین وجود دارد اما نمی‌تواند قند موجود در خون را وارد سلول نماید. نتیجه این است که از طرفی قند خون بالا رفته و از طرف دیگر سلول قند کافی برای انرژی دریافت نمی‌کند. این وضعیت تقریباً بر همه بخش‌های بدن از جمله چشم‌ها، دهان، عصب ها، کلیه و قلب تأثیر می‌گذارد. در اینجا به تأثیر دیابت بر سلامت دهان می‌پردازیم.

تاثیر دیابت بر سلامت دهان

علائم هشدار دهنده دیابت در هر بخشی از بدن ممکن است تأثیر بگذارد. افرادی که نمی‌دانند دیابت دارند و دیابت آنها بدون تشخیص و درمان مانده است، ممکن است پس از آزمایش خون متوجه بالا بودن قند خون شان شوند. همچنین علائمی مانند تشنگی زیاد یا دفعات زیاد ادرار معمولاً تجربه می‌شود. کاهش وزن و خستگی از جمله علائم متداول دیابت هستند. همچنین ممکن است در صورتی که افت قند خون بیش از اندازه باشد بیمار هوشیاری خود را از دست بدهد.

در صورتی که دیابت درمان نشود سلامت دهان را به خطر می‌اندازد. تأثیر دیابت بر سلامت دهان به صورت زیر است:

ممکن است بزاق کمتر در دهان ترشح شود که این وضعیت باعث خشکی دهان می‌شود

• از آنجایی‌ که بزاق از دندان‌ها محافظت می‌کند، با کمبود بزاق احتمال پوسیدگی دندان افزایش می‌یابد
• لثه ملتهب شده و مکرراً خونریزی می‌کند
• حس چشایی ممکن است تضعیف شود
• التیام زخم‌ها با کندی انجام می‌شود
• فرد مستعد انواع عفونت‌های داخل دهان می‌شود
• در کودکان مبتلا به دیابت ممکن است دندان‌ها زودتر از حد نرمال بیرون بزنند

التهاب و عفونت لثه در افراد دیابتی

در دهان همه مردم باکتری‌های زیادی زندگی می‌کنند. تعداد باکتری‌هایی که در دهان یک فرد زندگی می‌کنند از تعداد  انسان‌های روی زمین بیشتر است. با این حال همیشه باید تعداد باکتری‌ها تحت کنترل قرار داشته باشد. در صورتی که باکتری‌ها بتوانند به بافت لثه نفوذ کنند، التهاب ایجاد کرده و لثه را بیمار می‌کند. بیماری التهابی مزمن لثه باعث آسیب دیدن و تخریب بافت‌ها پیرامون دندان و حتی استخوان زیر آن می‌شود.

بیماری لثه شایع‌ترین بیماری دندانپزشکی است که در افراد دیابتی ایجاد می‌شود. تقریباً 22% از افرادی که مبتلا به دیابت هستند، دچار بیماری لثه می‌شود. به خصوص با افزایش سن و عدم کنترل صحیح قند خون خطر مشکلات لثه افزایش تعداد می‌کند. به طور کلی افراد دیابتی بیشتر از افراد دیگر در خطر مشکلات لثه قرار دارند. عفونت لثه همانند هر عفونت دیگری در بدن جدی بوده و می‌تواند مشکلات زیادی برای سلامت بدن ایجاد نماید. عفونت لثه می‌تواند باعث افزایش قند خون شود. به وضعیت کنترل قند خون را سخت‌تر می‌کند بنابراین فرد بیشتر در مقابل عفونت آسیب ‌پذیر شده و بدن توانایی کمتری در مبارزه با باکتری‌های مهاجم دارد.

اهمیت دندانپزشکی برای مقابله با دیابت

چکاپهای منظم دندان‌پزشکی برای افراد دیابتی اهمیت ویژه ‌ای دارد. تحقیقات نشان می‌دهد درمان بیماری لثه می‌تواند به بهبود کنترل قند خون در افراد مبتلا به دیابت کمک کرده و پیشرفت بیماری را کند نماید. رعایت بهداشت دهان و جرم گیری دندان به کاهش HbA1c (در آزمایش خون میزان متوسط قند خود در سه ماهه گذشته را نشان می‌دهد) کمک می‌کند. HbA1c نشان می‌دهد در کنترل دیابت تا چه حد موفق بوده‌اید.

نکات مهم برای حفظ سلامت دهان برای افراد مبتلا به دیابت

• مهم‌ترین اقدامی که باید انجام دهید کارهای خود مراقبتی و بهداشتی است. به خاطر داشته باشید که یا سلامت دهان بهتر می‌توانید بیماری دیابت را تحت کنترل بگیرید.
• قند خون خود را کنترل کنید. در صورتی که داروهای برای دیابت شما تجویز شده است حتماً طبق دستور آنها را مصرف کنید. رژیم غذایی سالم داشته باشید. ورزش را فراموش نکنید. کنترل قند خون به مقابله بدن با بیماری‌ها و عفونت‌ها کمک می‌کند.
• از کشیدن سیگار خودداری کنید
• در صورتی که دندان مصنوعی یا هر پروتز مصنوعی دیگری در دهان دارید، هر روز آن را به خوبی تمیز کنید
• حداقل روزی دو مرتبه مسواک بزنید و یک مرتبه نخ دندان بکشید. برای مسواک زدن از مسواک نرم استفاده کنید
• چکاپهای منظم دندان‌پزشکی ( سالی دو مرتبه) را حتماً انجام دهید تا در صورت بروز مشکل پیش از جدی و پیچیده شدن آن، درمان صورت بگیرد.

دیابت و سلامت دهان و دندان

دیابت یا مرض قند چیست؟

امروزه بخش بزرگی از جمعیت گرفتار بیماری دیابت هستند و هر ساله تعداد زیادی موارد جدید دیابت تشخیص داده می‌شود. بسیاری از افراد دچار دیابت هستند اما هنوز خودشان خبر ندارند. دیابت بر توانایی فرآوری قند در بدن تأثیر می‌گذارد. تمام غذایی که می‌خوریم باید به قند تبدیل شود تا برای انرژی مورد استفاده قرار بگیرد. در دیابت نوع یک، بدن نمی‌تواند انسولین کافی تولید کند. انسولین هورمونی است که قند را از جریان خون وارد سلول می‌کند تا در آنجا برای سوخت مصرف شود. در دیابت نوع دو که بسیار شایع شده است حساسیت بدن به انسولین کاهش یافته و یا متوقف می‌شود بنابراین اگر چه انسولین وجود دارد اما نمی‌تواند قند موجود در خون را وارد سلول نماید. نتیجه این است که از طرفی قند خون بالا رفته و از طرف دیگر سلول قند کافی برای انرژی دریافت نمی‌کند. این وضعیت تقریباً بر همه بخش‌های بدن از جمله چشم‌ها، دهان، عصب ها، کلیه و قلب تأثیر می‌گذارد. در اینجا به تأثیر دیابت بر سلامت دهان می‌پردازیم.

تاثیر دیابت بر سلامت دهان

علائم هشدار دهنده دیابت در هر بخشی از بدن ممکن است تأثیر بگذارد. افرادی که نمی‌دانند دیابت دارند و دیابت آنها بدون تشخیص و درمان مانده است، ممکن است پس از آزمایش خون متوجه بالا بودن قند خون شان شوند. همچنین علائمی مانند تشنگی زیاد یا دفعات زیاد ادرار معمولاً تجربه می‌شود. کاهش وزن و خستگی از جمله علائم متداول دیابت هستند. همچنین ممکن است در صورتی که افت قند خون بیش از اندازه باشد بیمار هوشیاری خود را از دست بدهد.

در صورتی که دیابت درمان نشود سلامت دهان را به خطر می‌اندازد. تأثیر دیابت بر سلامت دهان به صورت زیر است:

ممکن است بزاق کمتر در دهان ترشح شود که این وضعیت باعث خشکی دهان می‌شود

• از آنجایی‌ که بزاق از دندان‌ها محافظت می‌کند، با کمبود بزاق احتمال پوسیدگی دندان افزایش می‌یابد
• لثه ملتهب شده و مکرراً خونریزی می‌کند
• حس چشایی ممکن است تضعیف شود
• التیام زخم‌ها با کندی انجام می‌شود
• فرد مستعد انواع عفونت‌های داخل دهان می‌شود
• در کودکان مبتلا به دیابت ممکن است دندان‌ها زودتر از حد نرمال بیرون بزنند

التهاب و عفونت لثه در افراد دیابتی

در دهان همه مردم باکتری‌های زیادی زندگی می‌کنند. تعداد باکتری‌هایی که در دهان یک فرد زندگی می‌کنند از تعداد  انسان‌های روی زمین بیشتر است. با این حال همیشه باید تعداد باکتری‌ها تحت کنترل قرار داشته باشد. در صورتی که باکتری‌ها بتوانند به بافت لثه نفوذ کنند، التهاب ایجاد کرده و لثه را بیمار می‌کند. بیماری التهابی مزمن لثه باعث آسیب دیدن و تخریب بافت‌ها پیرامون دندان و حتی استخوان زیر آن می‌شود.

بیماری لثه شایع‌ترین بیماری دندانپزشکی است که در افراد دیابتی ایجاد می‌شود. تقریباً 22% از افرادی که مبتلا به دیابت هستند، دچار بیماری لثه می‌شود. به خصوص با افزایش سن و عدم کنترل صحیح قند خون خطر مشکلات لثه افزایش تعداد می‌کند. به طور کلی افراد دیابتی بیشتر از افراد دیگر در خطر مشکلات لثه قرار دارند. عفونت لثه همانند هر عفونت دیگری در بدن جدی بوده و می‌تواند مشکلات زیادی برای سلامت بدن ایجاد نماید. عفونت لثه می‌تواند باعث افزایش قند خون شود. به وضعیت کنترل قند خون را سخت‌تر می‌کند بنابراین فرد بیشتر در مقابل عفونت آسیب ‌پذیر شده و بدن توانایی کمتری در مبارزه با باکتری‌های مهاجم دارد.

اهمیت دندانپزشکی برای مقابله با دیابت

چکاپهای منظم دندان‌پزشکی برای افراد دیابتی اهمیت ویژه ‌ای دارد. تحقیقات نشان می‌دهد درمان بیماری لثه می‌تواند به بهبود کنترل قند خون در افراد مبتلا به دیابت کمک کرده و پیشرفت بیماری را کند نماید. رعایت بهداشت دهان و جرم گیری دندان به کاهش HbA1c (در آزمایش خون میزان متوسط قند خود در سه ماهه گذشته را نشان می‌دهد) کمک می‌کند. HbA1c نشان می‌دهد در کنترل دیابت تا چه حد موفق بوده‌اید.

نکات مهم برای حفظ سلامت دهان برای افراد مبتلا به دیابت

• مهم‌ترین اقدامی که باید انجام دهید کارهای خود مراقبتی و بهداشتی است. به خاطر داشته باشید که یا سلامت دهان بهتر می‌توانید بیماری دیابت را تحت کنترل بگیرید.
• قند خون خود را کنترل کنید. در صورتی که داروهای برای دیابت شما تجویز شده است حتماً طبق دستور آنها را مصرف کنید. رژیم غذایی سالم داشته باشید. ورزش را فراموش نکنید. کنترل قند خون به مقابله بدن با بیماری‌ها و عفونت‌ها کمک می‌کند.
• از کشیدن سیگار خودداری کنید
• در صورتی که دندان مصنوعی یا هر پروتز مصنوعی دیگری در دهان دارید، هر روز آن را به خوبی تمیز کنید
• حداقل روزی دو مرتبه مسواک بزنید و یک مرتبه نخ دندان بکشید. برای مسواک زدن از مسواک نرم استفاده کنید
• چکاپهای منظم دندان‌پزشکی ( سالی دو مرتبه) را حتماً انجام دهید تا در صورت بروز مشکل پیش از جدی و پیچیده شدن آن، درمان صورت بگیرد.

آیا خوردن یخ ضرر دارد و اگر دارد مضرات خوردن یخ چیست؟

اگر به جویدن و خوردن یخ عادت دارید شما تنها نیستید، افراد زیادی عادت دارند پس از تمام شدن نوشیدنی شان قطعات یخ داخل لیوان را نیز میخورند. علت جویدن یخ در افراد مختلف متفاوت است. 

چگونه فلوراید به جلوگیری از پوسیدگی دندان کمک می کند؟

فلوراید (Fluoride ) یک یون است که تحقیقات اثبات کرده اند در محافظت از دندانها و حفظ زیبایی لبخند بسیار موثر است. بنابر این می توان گفت که فلوراید نقش مهمی در جلوگیری از پیشرفت پوسیدگی دندان ایفا می کند.

انواع محافظ دهان و کاربردهای آن

محافظ دهان چیست

محافظ دهان که به عنوان پروتکتور و گارد دهان نیز شناخته می‌شود، پوششی با قالب دندان‌ها است که بر روی دندان‌ها قرار داده می‌شود تا در مقابل آسیب‌های ناشی از ضربات و جراحات و یا دندان قروچه و به هم فشردن فک‌ها، از دندان‌ها محافظت نماید.

معاینه دهان و دندان چیست و چطور انجام می شود؟

بسیاری از افراد به خصوص افرادی که از دندانپزشکی میترسند، پیش از مراجعه به دندانپزشک نگران هستند که چه اتفاقی می افتد. در اینجا با آگاهی یافتن از معاینه کامل دندانپزشکی میتوانید بر ترس خود غلبه کنید.