تقریبا همه زنان باردار و زنانی که قصد بارداری دارند، برایشان این سوال پیش می آید که آیا کارهای دندانپزشکی و حتی مراجعه به مطب دندانپزشکی در دوران بارداری خطری در پی ندارد؟ تمیز کاری و معاینه سالانه دندانها در دوران بارداری نه تنها خطری ندارد و ایمن است، بلکه اکیدا توصیه میشود. افزایش سطح هورمونها در دوران بارداری باعث تورم و خونریزی لثه و محبوس شدن ذرات ریز غذا در سطوح مختلف دهان میشود که این امر خطر تحریک لثه ها و در نتیجه بیماری لثه را افزایش میدهد.

مراقبتهای دندانپزشکی پیشگیرانه در دوران بارداری برای جلوگیری از عفونتهایی مانند بیماری لثه که خطر زایمان زود رس را افزایش میدهد، ضرورت دارد.

انجام سایر کارهای دندانپزشکی در دوران بارداری

کارهای دندانپزشکی مانند پر کردن دندان و روکش کردن، در دوران بارداری برای کاهش احتمال عفونت باید انجام شود. در صورتی که کار دندانپزشکی که میخواهید در دوران بارداری انجام دهید، در سه ماهه دوم بارداری باشد بهتر است. هنگامی که به سه ماهه سوم بارداری رسیدید، ممکن است خوابیدن به پشت برای مدت طولانی بسیار دشوار باشد.

بهترین و ایمنی ترین کار این است که همه کارهای غیر ضروری دندانپزشکی را تا پس از تولد کودک به تعویق بیندازید.

با این حال گاهی اوقات کار دندانپزشکی فوریتی مانند عصب کشی یا کشیدن دندان پیش می آید که لازم است انجام شود. درمانهای انتخابی مانند سفید کردن دندان و درمانهای زیبایی دیگر باید پس از زایمان انجام شوند و نباید در دوران بارداری به انجام آنها فکر کنید. برای اجتناب از ضرورت پیدا کردن کارهای دندانپزشکی و به وجود آمدن خطرات مربوط به آن برای کودک، حتی از کارهای جزئی دندانپزشکی زیبایی نیز پرهیز کنید.

استفاده از داروهای دندانپزشکی در بارداری

تا کنون مطالعات و تحقیقات انجام شده درباره عوارض منفی داروهای دندانپزشکی بر جنین در حال رشد نتایج متناقضی نشان داده اند. لیدوکائین (جزء داروهای دسته B ) متداولترین داروی مورد استفاده در دندانپزشکی است. لیدوکائین پس از مصرف مادر، به جنین نیز میرسد. در صورتی که مجبور به انجام کار دندانپزشکی هستید، مقدار بی حسی مورد استفاده باید تا حد ممکن کم باشد اما احساس درد نداشته باشید. در صورتی که باز هم درد دارید، میتوانید بی حسی بیشتری درخواست کنید. هنگامی که در حین درمان راحت و بدون درد باشید، استرس وارد شده بر شما و کودکتان نیز کاهش می یابد. همچنین هر چه شما در حین درمان راحت تر باشید، داروی بی حسی موثرتر عمل میکند.

کارهای دندانپزشکی اغلب نیاز به آنتی بیوتیک دارند تا از عفونت پیشگیری شده یا عفونتی که از قبل وجود داشته درمان شود. آنتی بیوتیکهایی مانند پنی سیلین، آموکسی سیلین و کلیندامایسین برای استفاده در دوران بارداری جزء دسته B قرار دارند و ممکن است برایتان تجویز شوند.

استفاده از پرتوی ایکس در بارداری

پرتوی ایکس معمولی که معمولا در معاینات سالانه دندانپزشکی گرفته میشود را میتوان معمولا به پس از تولد کودک به تعویق انداخت. تصویر پرتوی ایکس برای انجام بسیاری از کارهای دندانپزشکی به خصوص کارهای فوریتی لازم است. طبق نظر کالج رادیولوژی امریکا یک تصویر پرتوی ایکس تشخیصی، دوز تشعشع قابل توجهی ندارد که عوارض منفی در رشد جنین ایجاد نماید. طبق نظر انجمن دندانپزشکی امریکا (ADA) تصویر پرتوی ایکس از دندان در دوران بارداری با پوشیدن لباس محافظ، بی خطر است.

برخی از زنان در سه ماهه اول بارداری که جنین در حال رشد بیشترین آسیب پذیری را دارد، از کارهای دندانپزشکی اجتناب میکنند. با این حال هیچ شواهدی وجود ندارد که نشان دهد افرادی که در سه ماهه اول بارداری به دندانپزشکی مراجعه کرده اند، آسیبی به خود یا کودکشان وارد شده است.

همچنین در صورتی که انجام کارهای دندانپزشکی غیر فوری در سه ماهه سوم بارداری لازم باشد، معمولا به پس از زایمان موکول میشود. این کار برای اجتناب از خطر درد و زایمان زود رس و خوابیدن به پشت به مدت طولانی است.

توصیه هایی برای زنان باردار

• انجمن دندانپزشکی امریکا توصیه میکند زنان باردار رژیم غذایی متعادل داشته باشد و مرتبا دندانهایشان را با خمیر دندان حاوی فلوراید حداقل دو مرتبه در روز مسواک زده و هر روز نخ دندان بکشند.
• در دوران بارداری معاینه دندانپزشکی پیشگیرانه و تمیز کاری دندان انجام دهید.
• باردار بودن خود را به اطلاع دندانپزشک برسانید.
• کارهای دندانپزشکی غیر فوری را در صورت امکان به سه ماهه دوم بارداری یا پس از زایمان موکول کنید.
• کارهای دندانپزشکی انتخابی و زیبایی را باید تا پس از زایمان به تعویق بیندازید.
• هنگامی که روی صندلی دندانپزشکی نشسته اید، پاهایتان را روی هم نیندازید تا گردش خون به درستی در بدنتان برقرار باشد.
• برای حفظ راحتی خود و جنین، از یک متکا استفاده کنید.
• برای راحتی بیشتر و کاهش استرس هنگام کار دندانپزشکی هدفون با خود آورده و موسیقی مورد علاقه خود را گوش کنید.