بیشتر ما دندانپزشکی زیبایی را به عنوان روشی برای دستیابی به لبخندی زیبا می‌شناسیم اما گاهی اوقات ممکن است پیش از درمان‌های زیبایی لبخند، نیاز به درمان‌های ترمیمی ‌باشد. در اینجاست که دندانپزشکی ترمیمی به کمک ما می‌آید. اگر چه دندانپزشکی ترمیمی بسیار پرکاربرد بوده و بیشتر ما با آن سروکار داشته اما ممکن است اسم آن را نداریم.

دندانپزشکی ترمیمی چیست؟

دندانپزشکی ترمیمی (Restorative dentistry) به مدیریت و درمانهایی گفته می‌شود که برای حفظ سلامت و عملکرد دهان انجام شود. این درمان‌ها عبارتند از کاشت ایمپلنت، دندان مصنوعی یا بریج دندان، پر کردن دندان و روکش کردن. این نوع دندانپزشکی نیازی به تخصص ویژه ندارد و دندانپزشک عمومی می‌تواند این کار را انجام دهد. دندانپزشکی ترمیمی ممکن است به عنوان درمان پیشگیرانه انجام شود تا اطمینان حاصل شود سلامت دهان حفظ می‌شود. دندانپزشکی ترمیمی اولین و مهم‌ترین اقدام در مورد عملکرد دهان می‌باشد که علاوه بر حفظ سلامت و عملکرد دهان، به زیبایی لبخند نیز کمک می‌کند. اما هدف اصلی از دندانپزشکی زیبایی دستیابی به لبخندی زیبا و به‌ طور کلی زیبا سازی لبخند است که ممکن است به سلامت دهان نیز کمک بنماید یا خیر.

دندانپزشکی ترمیمی چه مشکلات را برطرف می‌کند؟

در حوزه سلامت دهان مشکلات زیاد و متعددی ممکن است ایجاد شود به همین علت باید در فواصل منظم به دندانپزشک مراجعه کنید تا وضعیت دهانتان تحت نظر متخصص بررسی شود و هر گونه مشکل احتمالی هر چه زودتر شناسایی و در صورت لزوم درمان شود و یا از بروز مشکلاتی که احتمالاً در آینده ایجاد خواهند شد، پیشگیری شود. متداولترین مشکلات دندانی که در دندانپزشکی ترمیمی حل می‌شوند عبارتند از کرم خوردگی و سوراخ‌های دندان که باید پر شوند تا از ایجاد یا پیشروی پوسیدگی جلوگیری شود، پر کردن جای خالی دندان با یکی از روش‌های ایمپلنت، دندان مصنوعی یا بریج، تقویت و محافظت و ساختار آسیب ‌دیده دندان ترک خورده یا شکسته به کمک روکش.

دندانپزشکی زیبایی چیست؟

در حالی که در دندانپزشکی ترمیمی نگرانی اصلی حفظ سلامت و عملکرد دهان است، در دندانپزشکی زیبایی هدف اصلی تمرکز بر بهبود زیبایی لبخند و دندان‌ها است. اگر چه همیشه سلامت دهان نیز در نظر گرفته می‌شود اما درمان‌های زیبایی ممکن است به بهبود سلامت دهان نینجامد و تأثیر چندانی در زمینه عملکرد دهان نبینید.

دندانپزشکی زیبایی چه مشکلات را برطرف می‌کند؟

هر کسی به دلیل متفاوتی به درمان زیبا سازی لبخند روی می‌آورد. به طور کلی دلایل درمان‌های دندانپزشکی زیبایی عبارتند از بدرنگی و زردی دندان‌ها، هم‌تراز نبودن دندان‌ها، لب پر شدگی و ترک‌ خوردگی، فاصله بین دندان‌ها، کجی خفیف دندان‌ها، بدشکلی لکه های دندان، کوتاهی یا بلندی بیش از حد دندان‌ها، بدشکلی سطح دندان و هم‌پوشانی دندان‌ها. با اوقات مشکلات مینای دندان‌ها منجر به کاهش اعتماد به نفس افراد شده و باعث می‌شود نتوانند در موقعیت‌های اجتماعی حاضر شوند. دندانپزشکی زیبایی به کمک این افراد آمده و با برطرف کردن مشکلات زیبایی دندانها اعتماد به ‌نفس و سلامت روانی آنها را بهبود می‌بخشد.

انواع درمان‌های دندانپزشکی

سفید کردن دندان‌ها

 برای سفید کردن دندان‌ها از مواد سفید کننده بلیچینگ استفاده می‌شود تا لکه ها و بدرنگی مینای دندان برطرف شود. انواع درمان‌های سفید کننده دندان وجود دارد که می‌توان آنها را در مطب دندانپزشکی و یا در خانه و یا ترکیبی از هر دو انجام داد. این موضوع بستگی به ترجیح شخصی بیمار، هزینه و شدت بدرنگی دندان دارد. سفید کردن دندان تنها محدود به مینای دندان طبیعی می‌شود و نمی‌توان ترمیم‌های درمانی مانند ایمپلنت، پرشدگی، روکش یا لمینت را سفید کرد.

باندینگ

لب پر شدگی کوچک و تغییر رنگ جزئی دندان‌ها را می‌توان به‌راحتی با باندینگ پوشش داد. باندینگ در واقع خمیر بتونه ای است که می‌توان آن را برای پر کردن درزها یا سوراخ‌های دندان و یا نواحی لب پر شده استفاده کرد. طول عمر باندینگ چند سال برآورد می‌شود و پس از آن باید تعویض شود. با این حال باید توجه داشته باشید که باندینگ به راحتی ممکن است براثر فشار زیاد لب پر شود. در صورتی که این اتفاق برایتان افتاد باید به دندانپزشک مراجعه کنید تا دوباره درمان باندینگ برایتان انجام شود.

کانتورینگ

در کانتورینگ دندانپزشک، شکل یک یا چند دندان را تغییر می‌دهد. بنابراین با این روش می‌توان حالت، پهنا، طول یا شکل دندان را زیباتر کرد. برای کانتورینگ باید دندان‌های محکم سالم داشته باشیم و دهانتان از سلامت کافی برخوردار باشد چرا که در این روش باید با استفاده از لیزر یا سمباده دندان شکل دهی شود. کانتورینگ اغلب همراه با باندینگ برای پر کردن لب پر شدگی دندان استفاده می‌شود. تغییر شکل تنها روش ماندگار و بسیار سریع برای اصلاح کجی دندان‌ها، هم‌پوشانی دندان‌ها، طول متفاوت و نامناسب دندان‌ها و یا زاویه‌دار بودن آنها است. دندان‌ها پس از کانتورینگ باید پولیش شوند.

لمینت یا ونیر

لمینت یا ونیر (veneer) معمولا از جنس پورسلین سفید رنگ ساخته میشود اما ممکن است از پلاستیک نیز ساخته شود. لمینت برای پوشاندن سطح جلوی دندان استفاده میشود و رنگ آن منطبق بر رنگ دندانهای دیگر انتخاب میشود. هر لمینت با چسب مخصوص به دندان چسبانده میشود تا رنگ یا شکل دندان را زیباتر کند. این روش بادوامتر از سفید کردن دندان یا باندینگ است. لمینت کردن دندان درمانی بسیار محبوب است که روز به روز بر طرفداران آن افزوده میشود.

آیا میتوان دندانپزشکی زیبایی و ترمیمی را با هم استفاده کرد؟

درمانهای زیبایی و ترمیمی دندان را میتوان برای بیمار انجام داد. اغلب دندانپزشکی ترمیمی مشکلات مهم و اصلی دندانها مانند جای خالی دندان، شکستگی دندان و پوسیدگی های بزرگ را حل میکند و سپس دندانپزشکی زیبایی به تغییر شکل و زیبایی دندانها و ایجاد لبخندی بهتر می پردازد.

دندان مصنوعی بر پایه ایمپلنت انواع گوناگون دارد. در صورتی که بیشتر دندان‌های یک  فک و یا همه آن‌ها را از دست داده ‌اید چند روش برای پر کردن جای خالی دندان‌هایتان وجود دارد: دندان مصنوعی بر پایه ایمپلنت (غیر ثابت یا متحرک) و بریج بر پایه ایمپلنت (ثابت).

دندان مصنوعی بر پایه ایمپلنت نوعی اوردنچر است که بر روی ایمپلنت نصب شده و ثابت میشود. دندان مصنوعی معمولی تنها بر روی لثه قرار می‌گیرد.

دندان مصنوعی بر پایه ایمپلنت زمانی استفاده می‌شود که فردی هیچ دندانی در فک پایین یا فک بالا ندارد اما استخوان فک او برای پشتیبانی ایمپلنت‌ مناسب می‌باشد. دندان مصنوعی بر پایه ایمپلنت ضمایم مخصوصی دارد که به کمک آن‌ها به ایمپلنت وصل می‌شود. دندان مصنوعی بر پایه ایمپلنت معمولاً برای فک پایین ساخته می‌شود چرا که غالباً دندان مصنوعی فک پایین ثبات کمتری داشته و حرکت و لغزش زیادی دارد. معمولاً دندان مصنوعی معمولی که برای فک بالا ساخته می‌شود به اندازه کافی ثبات دارد و نیازی به پشتیبانی ایمپلنت ندارد.

دندان مصنوعی بر پایه ایمپلنت را باید هر روز درآورده و به دقت تمیز کنید و همچنین لثه زیر آن را باید مرتباً تمیز نمایید. دندان مصنوعی بر پایه ایمپلنت درست همانند دندان مصنوعی معمولی باید هنگام خواب از دهان خارج شود. به همین علت برخی افراد ترجیح می‌دهند از بریج دندان ثابت استفاده کنند که نیاز به درآوردن آن نیست و در واقع نمی‌توان آن را درآورد. برای اینکه بدانید کدام گزینه برای شما بهتر است باید با دندانپزشک مشورت کنید تا تمامی جوانب و معایب و مزایای هر روش را بدانید.

دندان مصنوعی بر پایه ایمپلنت چگونه است؟

به طور کلی دو نوع دندان مصنوعی بر پایه ایمپلنت وجود دارد: میله ای و توپی. در هر دو حالت دندان مصنوعی از یک قاعده اکرلیک صورتی رنگ شبیه لثه ساخته می‌شود و دندان‌های مصنوعی سفید رنگ که از جنس پورسلین یا آکریلیک ساخته میشوند بر روی این قاعده صورتی رنگ قرار میگیرند. هر دو نوع دندان مصنوعی حداقل دو ایمپلنت برای پشتیبانی نیاز دارند.

• دندان مصنوعی میله ای - این نوع دندان مصنوعی بر پایه ایمپلنت حاوی یک میله فلزی نازک است که انحنایی منطبق بر انحنای فک دارد و به 2 تا 5 ایمپلنت متصل میشود. ایمپلنتها در داخل استخوان فک کاشته شده اند. برای اتصال آن گیره یا ضمایم دیگری در میله، دندان مصنوعی ای و یا هر دو، تعبیه شده است. میله در زیر دندان مصنوعی قرار میگیرد و به واسطه ضمایم محکم به ایمپلنت وصل میشود.

• دندان مصنوعی توپی - در این نوع دندان مصنوعی هر ایمپلنت در استخوان فک یک ضمیمه فلزی دارد که بر ضمیمه فلزی دندان مصنوعی منطبق است. در بیشتر موارد ضمایم روی ایمپلنتها توپی شکل بوده (اتصال نری) و در داخل حفره یا سوکت دندان مصنوعی (مادگی) قرار میگیرند. در برخی موارد دندان مصنوعی حاوی زایده نری بوده و ایمپلنت حفره مادگی دارد.

فرایند کاشت ایمپلنت برای نگه داشتن دندان مصنوعی

معمولاً ایمپلنت‌هایی که برای این منظور قرار است استفاده شوند در جلوی دهان در داخل استخوان فک جایگذاری می‌شوند. علت این است که حجم استخوان فک در جلوی دهان بیشتر است. حتی در صورتی که مدتی از کشیدن یا افتادن دندان‌ها گذشته باشد باز هم معمولاً این امر صادق است. پس از این که دندان‌های خود را از دست می‌دهید فرایند تحلیل رفتن استخوان فگ شروع می‌شود. جلوی فک عصب ها و ساختارهای دیگر وجود ندارد که در کاشت ایمپلنت اختلال ایجاد نماید. چارچوب زمانی برای تکمیل کاشت ایمپلنت بستگی به عوامل زیادی دارد. کوتاه‌ترین زمان برای فک پایین پنج ماه و برای فک بالا هفت ماه می‌باشد. در این مدت عمل جراحی جایگذاری ایمپلنت و نصب دندان مصنوعی انجام شود. با این حال بسته به شرایط و در صورت نیاز به عمل پیوند استخوان یا درمان‌های مقدماتی دیگر، ممکن است این فرآیند بیش از یک سال زمان ببرد.

گاهی اوقات برای انجام درمان ارتودنسی، براکت به تنهایی کفایت نمی‌کند و نمی‌تواند دندان‌ها را به جایگاه اصلی خود برساند و مشکلات بایت ( تماس نامناسب دندان‌ها با یکدیگر) و ناهمراستایی فکها را اصلاح نماید. در چنین شرایطی ارتودنتیست ممکن است استفاده از وسیله خاصی به نام هدگیر را توصیه کند.

هدگیر یک وسیله ارتودنسی است که بخشی از آن در خارج از دهان قرار دارد و نیروی کافی برای حرکت دادن دندان‌ها و هدایت رشد فکها و صورت اعمال می‌کند.

انواع هدگیر

هدگیر انواع مختلف دارد که هر یک برای شرایط خاصی طراحی شده و بهترین عملکرد را دارد. انتخاب نوع هدگیر بستگی به شرایط شما و تشخیص ارتودنتیست دارد.

یکی از متداولترین انواع  هدگیر، هدگیر معمولی پشت گردنی است. این وسیله ارتودنسی یک سیم U شکل دارد که به بند فلزی براکت دندانهای عقبی وصل میشود. همچنین این هدگیر یک تسمه یا بند دارد که در پشت گردن قرار میگیرد. نوع دیگری از هدگیر که مشابه این مدل است، یک یا دو تسمه دارد که در پشت سر قرار میگیرد (شکل زیر).

معمولاً  از این انواع هدگیر برای اصلاح جلو زدگی افقی دندان‌ها یا اورجت استفاده می‌شود. عملکرد آن به این صورت است که دندانهای عقبی فک بالا در جای خود نگه داشته شده و جلوی رشد آنها به جلو گرفته می‌شود. همچنین این وسیله برای افراد بزرگسال که باید به حفظ موقعیت بایت آنها و اصلاح فاصله بین دندان‌ها پس از کشیدن دندان کمک شود، مورد استفاده قرار می‌گیرد. این انواع هدگیر باید 12 تا 14 ساعت در روز استفاده شود.

نوع دیگری از هدگیر که به آن هدگیر معکوس یا فیس ماسک گفته می‌شود، برای اصلاح آندربایت یا جلو زدگی چانه مورد استفاده قرار می‌گیرد. این وسیله رشد فک بالا را تقویت می‌کند و به آن امکان می‌دهد جلوتر از فک پایین قرار بگیرد. این وسیله حاوی دو پد است که یکی در پیشانی و دیگری در چانه قرار می‌گیرد.

کارایی هدگیر چگونه است؟

هر نوع هدگیر را که استفاده می‌کنید، باید به دقت دستورات ارتودنتیست را رعایت کنید. به این معنی که تک ‌تک روزهایی که به شما گفته شده باید هدگیر استفاده کنید، باید این وسیله را استفاده کنید در غیر این صورت نتایج مطلوبی حاصل نمی‌شود.

طبیعی است که در ابتدا کمی ناراحتی احساس کنید اما خیلی زود به آن عادت می‌کنید. ممکن است ارتودنتیست در ابتدا مسکن هایی مانند ایبوپروفن برای برطرف شدن در به شما توصیه کند. در روزهای اول باید رژیم غذایی نرم داشته باشید تا زمانی که به این وسیله عادت کنید.

ممکن است هر از گاهی هنگام جویدن غذا کمی درد احساس کنید یا متوجه شوید دندانهای آسیاب بزرگ که به هدگیر وصل شده ، کمی لق شده اند. این وضعیت کاملاً طبیعی بوده و نشان می‌دهد هدگیر عملکرد درستی دارد. با این حال در صورتی که درد غیر طبیعی تجربه کردید یا متوجه شدید حلقه فلزی دندان آسیاب بزرگ شل شده است، یا به نظر می‌رسد هدگیر درست عمل نمی‌کند، ممکن است واقعا مشکل پیش آمده باشد بنابراین باید بلافاصله به ارتودنتیست مراجعه کنید.

مراقبت از هدگیر

هدگیر برای این که کارایی مناسبی داشته باشد باید به خوبی مراقبت شود. در این مدت باید به خودی دندان‌های خود و هدگیر را تمیز کنید. همچنین باید یاد بگیرید چگونه هدگیر را درآورده و دوباره بر سر بگذارید. به خاطر داشته باشید هر بار که هدگیر را بر می‌دارید مراقب باشید زواید آن به لب و دهانتان آسیب نزند. هر بار که به ارتودنتیست مراجعه می‌کنید هدگیر را با خود همراه داشته باشید.

هنگام فعالیت‌های ورزشی و بازی‌های برخوردی ، هدگیر را دربیاورید.

پوسیدگی دندان در کودکان وضعیتی رو به افزایش است. به همین علت اکیداً توصیه می‌شود همه کودکان چکاپهای منظم دندانپزشکی داشته باشند. پوسیدگی دندان در کودکان می‌تواند عواقب زیادی در کوتاه مدت و بلند مدت برای آنها به دنبال داشته باشد. پوسیدگی دندان علاوه بر این که ممکن است باعث از دست رفتن دندان شود، می‌تواند بافت‌های پیرامون و استخوان فک را نیز تحت تأثیر قرار داده و باعث تخریب آنها شود. همچنین بر اساس تحقیقات صورت گرفته مشخص شده است امکان وارد شدن عفونت به جریان خون و گسترش آن به بخش‌های دیگر بدن وجود دارد. بنابراین برای حفظ سلامت دهان و بدن کودک باید سلامت دندان‌ها و اهمیت بدهید.

شیار پوش کردن دندان چیست؟

دندان‌ها بر اساس موقعیت خود در دهان دسته بندی می‌شود. دندان‌های جلویی برای بریدن و پاره کردن طراحی شده و لبه تیزی دارند در حالی که دندانهای عقبی برای آسیاب کردن و له کردن طراحی شده و سطح جونده آنها پهن و حاوی برجستگی و فرورفتگی‌های زیادی است. به همین علت تمیز کردن دندانهای عقبی اهمیت بیشتری دارد چرا که شیارها و فرورفتگی‌های آنها در صورتی که به درستی تمیز نشود محلی برای تجمع پلاک و باکتری‌ها خواهند بود. به علت دسترسی سخت تر به این دندان‌ها  اغلب پوسیدگی دندان در عقب دهان اتفاق می‌افتد. برای پیشگیری از این مشکل در بسیاری از موارد به خصوص در شرایطی که تمیز کردن این دندان‌ها برای کودک سخت باشد و یا شیارها عمیق باشد، توصیه می‌شود دندانها شیار پوش شوند. شیار پوش محلول ترمیمی پلاستیکی است که بر روی شیارها مالیده شده و تمامی شیارها و منافذ را پر می‌کند. به این ترتیب سطح دندان صاف و هموار شده و جایی برای پنهان شدن ذرات غذا و پلاک و دور ماندن آنها از دسترسی مسواک باقی نمی‌ماند.

دندان چگونه شیار پوش می‌شود؟

فرآیند شیار پوش کردن دندان بسیار سریع و بدون درد است. ابتدا دندان‌پزشک دندان‌های مورد نظر را کاملاً تمیز و خشک می‌کند. سپس با ژل اسیدی دندان تحت اسید خراشی قرار می‌گیرد تا سطح آن زبر شده و پیوند محکمی با مواد شیار پوش برقرار کند. پس از چند ثانیه ژل شسته می‌شود و دندان دوباره خشک می‌شود. در نهایت مواد شیار پوش در داخل شیارهای دندان قرار می‌گیرد. سپس با استفاده از نور مخصوصی، مواد فعال و سخت می‌شوند.

چه کسانی باید دندان‌هایشان را شیار پوش کنند

هم کودکان و هم بزرگسالان می‌توانند از فواید شیار پوش بهره ببرند اما هر چه زودتر این کار را انجام دهید بهتر است. دندان آسیاب بزرگ اول در سن شش‌ سالگی بیرون میزند و پس از آن دندان آسیاب بزرگ دوم در سن دوازده‌ سالگی بیرون میزند. هر چه زودتر این دندان‌ها را شیار پوش کنید، احتمال سالم ماندن و افزایش طول عمر آنها بیشتر بوده و احتمال نیاز به درمان‌های دندانپزشکی و صرف هزینه و وقت و انرژی برای این دندان‌ها کمتر خواهد بود .

دندان قروچه چیست

 دندان قروچه  (bruxism) به وضعیتی گفته می‌شود که در آن فرد دندان‌های خود را به هم ساییده و فشار می‌دهد. گاهی اوقات دندان قروچه هیچ علامتی نشان نمی‌دهد اما اگر این وضعیت دائما تکرار شود باعث درد فک و ساییدگی دندان‌ها می‌شود.

تقریباً 80% موارد دندان قروچه به صورت ناخودآگاه در حین خواب اتفاق می‌افتد. گاهی دندان قروچه با عواملی مانند استرس یا اضطراب همراه است. دندان قروچه در بیداری نیز ممکن است اتفاق بیفتد اما به هم فشردن دندان‌ها و فک‌ها بیشتر از دندان قروچه در بیداری متداول است.

چه عواملی باعث دندان قروچه می‌شود؟

 تقریباً 70% موارد دندان قروچه که در خواب اتفاق می‌افتد، با استرس و اضطراب مرتبط است. همچنین بین این وضعیت و وقفه تنفسی در حین خواب ( اپنه) ارتباط وجود دارد اما هنوز دقیقاً مکانیسم این ارتباط شناخته نشده است. دندان قروچه تحت تأثیر مصرف برخی داروها مانند داروهای ضد روان‌پریشی و ضد افسردگی و به خصوص نوعی داروی ضد افسردگی به نام مهار کننده انتخابی بازجذب سروتونین نیز می‌تواند ایجاد شود. سبک زندگی نیز می‌تواند باعث دندان قروچه شود مثلاً اگر دائماً سیگار می‌کشید، الکل مصرف می‌کنید یا داروهای و روان‌گردان مانند اکستازی و کوکائین استعمال می‌نمایید، احتمال دندان قروچه را افزایش می‌دهید.

 روش‌های درمان دندان قروچه

 درمان‌های زیادی برای این وضعیت پیشنهاد می‌شود اما تنها تعداد کمی از آنها واقعاً مؤثر هستند.

 درمان‌های رفتاری و استفاده از محافظ دهان ( نایت گارد) به کنترل دندان قروچه کمک می‌کند. درمان‌های دیگر شامل ورزش‌های ریلکسیشن عضلات و بهداشت خواب هستند. اگر در حین خواب دندان قروچه دارید، باید برای محافظت از دندان‌ها از محافظ یا اسپلینت دهان استفاده کنید. اگر اضطراب یا استرس زیادی دارید با درمان رفتاری شناختی می‌توانید وضعیت خود را مدیریت کنید. همچنین گاهی می‌توان با تکنیک‌های عادت معکوس عادت دندان قروچه را ترک نمود. ایجاد برخی تغییرات در سبک زندگی مانند ترک سیگار، ترک الکل و مدیریت استرس در کاهش دندان قروچه موثر است.

 علائم دندان قروچه

 دندان قروچه علائم مختلفی می‌تواند ایجاد نماید که در اینجا به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم. برخی علائم دندان قروچه مانند درد صورت اغلب پس از توقف دندان قروچه از بین می‌رود و برخی دیگر مانند آسیب دیدن دندان‌ها دائمی است.

• سردرد
• درد عضلات صورت
• گوش درد
• سفتی و انقباض شانه‌ها
• درد و سفتی مفصل فک و عضلات پیرامون آن
• اختلال خواب
• ساییدگی دندان‌ها، کوتاه شدن دندان‌ها، افزایش حساسیت دندان و گاهی از دست دادن دندان
• ترک خوردن دندان یا ترمیم‌های دندانی
• دشوار شدن باز کردن دهان

 توجه داشته باشید که ساییدگی دندان‌ها تنها در موارد شدید می‌افتد و همه افرادی که دندان قروچه دارند لزوماً دندان‌هایشان ساییده یا کوتاه شده نیست.

 چه زمانی به دندانپزشک مراجعه کنیم؟

• دندان‌ها ساییده، آسیب دیده یا حساس شده ‌اند
• درد فک، گوش یا صورت دارید
• اطرافیان از صدای دندان قروچه شما در خواب شکایت دارند

 جرمگیری یا تمیز کردن حرفه ای دندانها برای پاک کردن جرم و رسوب دندان و پیشگیری از بیماری لثه یا متوقف ساختن آن لازم است. تجمع جرم و رسوب در دندان‌ها نزدیک به خط لثه، اغلب باعث التهاب و عفونت لثه می‌شود. دندانپزشک با مشاهده این جرم و رسوب انجام جرمگیری را به شما توصیه می‌نماید.

چرا جرمگیری دندان‌ها لازم است؟

جرمگیری برای پاک کردن و زدودن پلاک از دندان‌ها لازم است چرا که علت اصلی بیماری لثه تجمع جرم و  پلاک می‌باشد. ظرف تنها چند دقیقه پس از مسواک زدن ، لایه بسیار نازکی از بزاق ، پروتئین و باکتری‌ها در سطح دندان تشکیل می‌شود که به عنوان محلی برای تجمع و چسبیدن باکتری‌ها عمل می‌کنند. ظرف چند ساعت تجمع گونه‌های مختلف باکتری‌ها و قند موجود در غذایی که خورده اید، منجر به تشکیل مواد چسبناک سفید یا کرمی رنگی به نام پلاک می‌شود. اگر پلاک در سطح دندان‌ها باقی بماند، مواد معدنی موجود در بزاق را جذب کرده و سخت می‌شود. در این حالت به آن جرم یا رسوب گفته می‌شود. پلاک و جرم هر دو برای سلامت لثه مضر هستند و باعث بیماری لثه می‌شوند.  جرمگیری باعث می‌شود تمام این مواد از سطح دندان جدا شده و بیماری لثه درمان شود یا از ابتلا به آن جلوگیری گردد.

 چند وقت یکبار باید جرمگیری انجام شود؟

دندانپزشک بهتر می‌داند چه زمانی باید جرمگیری انجام دهید. اکثر دندانپزشکان توصیه می‌کند دو مرتبه در سال دندان‌هایتان را به صورت حرفه‌ ای تمیز کنید. اما اگر بهداشت دهان را خیلی خوب رعایت کرده باشید، انجام این کار یک مرتبه در سال کافی است.

جرمگیری چگونه انجام می‌شود؟

در گذشته دندانپزشکها از ابزارهای دستی برای تمیز کردن دندان‌ها استفاده میکردند. اما این کار بسیار وقت‌ گیر و تا حدی دردناک بود. با ظهور تکنولوژی‌های جدید و استفاده از قلم جرمگیری اولتراسونیک یا فرا صوت، کار جرمگیری بسیار آسان‌تر شده است. امروزه قلم جرمگیری اولتراسونیک به صورت گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد. نوک قلم اولتراسونیک در انواع گوناگون است و بسته به نوع جرم نوع آن انتخاب میشود. نوک قلم با سرعت بسیار بالا ارتعاش میکند و با اسپری آب دائما خنک میشود تا حرارت داخل دهان بالا نرود.

آیا جرمگیری درد و خونریزی دارد؟

اگر دندانها تنها رسوبات سطحی داشته باشند، جرمگیری ممکن است دردی ایجاد نکند. اما در صورتی که رسوبات عمیق باشند، دندانپزشک معمولا از بی حسی موضعی استفاده میکند تا در حین جرمگیری راحت باشید. در جرمگیری ممکن است اندکی خونریزی نیز داشته باشید چرا که جرم و پلاک تجمع یافته باعث التهاب لثه شده اند و لثه ملتهب به شدت نسبت به لمس و فشار حساس بوده و در حین جرمگیری خونریزی میکند.

آیا جرمگیری عوارض دارد؟

در صورتی که نزد دندانپزشک مجرب و ماهری جرمگیری انجام دهید هیچ خطری وجود ندارد. گاهی اوقات دندانها پس از جرمگیری موقتا حساس میشوند چرا که لایه بسیار نازکی از مینا (بیرونی ترین بخش دندان) و سمنتوم ممکن است برداشته شود. شایعاتی پیرامون لق شدن دندان پس از جرمگیری وجود دارد که کاملا اشتباه است. در صورتی که دچار بیماری لثه شده باشید، احتمالا پس از جرمگیری احساس میکنید دندانتان لق شده است اما در حقیقت عامل لقی دندانتان جرمگیری نیست بلکه بیماری لثه است. با وجود از دست رفتن مقداری از ساختارهای پشتیبانی کننده دندان مانند لثه و استخوان در بیماری لثه، جرم تجمع یافته در اطراف دندان ممکن است دندانتان را در جای خود نگه داشته و اجازه ندهد متوجه لقی دندانتان شوید بنابراین هنگامی که این جرمها برداشته میشوند تازه متوجه لقی میشوید و تصور میکنید به خاطر جرمگیری این اتفاق رخ داده است.

آیا جرمگیری میتواند بیماری لثه را متوقف سازد؟

در شرایطی که بیماری لثه در مراحل ابتدایی باشد، جرمگیری ممکن است تنها درمان لازم باشد. اما اگر بیماری لثه پیشرفت کرده باشد و به پریودنتیت تبدیل شده باشد، درمانهای بیشتری علاوه بر جرمگیری لازم است. از آنجایی که جرمگیری، رسوبات چسبیده به سطح دندانها که حاوی باکتری هستند را جدا میکند برای کاهش احتمال گسترش باکتریها به سایر بخشهای بدن افرادی که دچار ضعف سیستم ایمنی (مثلا در اثر سرطان، ایدز یا بیماریهای دیگر) هستند یا بیماری قلبی دارند باید پیش از جرمگیری آنتی بیوتیک مصرف کنند. اگر دندانپزشک میخواهد جرمگیری عمیق انجام دهد، در صورتی که دچار اختلالات خونی یا اختلالات انعقاد خون، دیابت کنترل نشده یا فشار خون بالا باشید، جراحی بزرگی اخیرا داشته اید یا دارویی را به صورت منظم مصرف میکنید باید پیش از این کار با پزشک خود مشورت کنید.