چرا هنگامی که دندان می افتد استخوان تحلیل میرود؟
برای حفظ تراکم استخوان و شکل آن باید استخوان تحریک شود. در مواردی که استخوان آلوئولار که دندانها را احاطه کرده و آنها را پشتیبانی میکند، تحریک استخوان به واسطه دندانها انجام میشود.
هنگامی که دندان از دست میرود و جای آن خالی میشود، دیگر استخوان پشت آن تحریک نمیشود بنابراین به تدریج استخوان تحلیل میرود و کوچک میشود.
در سال اول پس از افتادن دندان معمولا 25 درصد کاهش وسعت استخوان اتفاق می افتد و در چند سال بعد ارتفاع استخوان به تدریج کاهش می یابد.
شکل- مراحل تحلیل رفتن و کوچک شدن استخوان فک به علت افتادن دندانها (به ترتیب از چپ به راست)
هر قدر دندانهای بیشتری بیفتند یا کشیده شوند، بخش بیشتری از استخوان تحلیل رفته و عملکرد خود را از دست میدهد.
این وضعیت منجر به مشکلات عملکردی و زیبایی به ویژه در افرادی که همه دندانهایشان را از دست داده اند میشود. اما مشکل به همین جا ختم نمیشود، پس از کاهش استخوان آلوئولار، استخوان زیر آن که استخوان قاعده ای است نیز شروع به تحلیل رفتن میکند.
ایمپلنت دندان تنها راهکار مقابله با تحلیل رفتن استخوان پس از افتادن دندان طبیعی است چرا که باعث تحریک استخوان و در نتیجه حفظ تراکم و فرم آن میشود.
شکل- پر کردن جای خالی دندان با ایمپلنت (به ترتیب از چپ به راست)
چه افرادی میتوانند ایمپلنت دندان بکارند؟
به طور کلی افرادی که یک یا چند دندان دائمی شان را از دست میدهند، میتوانند ایمپلنت بگذارند. با این حال برای هر جراحی از جمله ایمپلنت داشتن سلامت عمومی مناسب لازم است و برخی بیماریها و مشکلات پزشکی ممکن است بر نتایج درمان تاثیر بگذارد.
مثلا دیابت کنترل نشده، سرطان، پرتو درمانی در ناحیه فکها، سیگار کشیدن، اعتیاد به الکل و بیماری لثه کنترل نشده همه میتوانند بر جوش خوردن پایه ایمپلنت به استخوان فک تاثیر بگذارند.
بنابراین در صورتی که هر گونه بیماری دارید یا دارویی در حال حاضر یا در گذشته مصرف میکرده اید (چه به صورت تجویزی چه بدون نسخه و گیاهی) حتما باید به اطلاع جراح خود برسانید.
شرایط لازم برای کاشت ایمپلنت
- لثه های سالم
- استخوان کافی و مناسب برای نگه داشتن ایمپلنت در فک (برخی افراد که استخوان کافی یا مناسب ندارند نیز میتوانند با پیوند یا بازسازی استخوان فک مشکل را برطرف کرده و سپس ایمپلنت بکارند)
- پایبندی به رعایت بهداشت مناسب از دندان کاشته شده و لثه اطراف آن. باید هر روز نخ دندان و مسواک استفاده شود و سالی یک یا دو بار به دندانپزشک برای چکاپ مراجعه شود.
چه عواملی در افراد باعث عدم موفقیت ایمپلنت دندان میشود
کاشت ایمپلنت در افرادی که شامل موارد زیر میشوند ممکن است مناسب نباشد:
- جوانانی که هنوز رشد فک در آنها متوقف نشده است
- زنان باردار
- افرادی که زیاد سیگار میکشند. سیگار تحت کنترل ترین فاکتوری است که بر موفقیت ایمپلنت تاثیر میگذارد. سیگار کشیدن خطر شکست درمان را 2 تا 10 برابر افزایش میدهد. علت این است که سیگار مانع از خون رسانی مناسب به بافتها میشود بنابراین جوش خوردن استخوان به پایه ایمپلنت ممکن است به خوبی انجام نشود.همچنین سیگار خطر بیماری لثه را که اولین عامل از دست دادن دندان طبیعی و شکست درمان ایمپلنت است، افزایش میدهد.
- افرادی که دچار سوء استعمال الکل یا مواد مخدر هستند ممکن است آمادگی رعایت دستورات دندانپزشک (از جمله توقف مصرف سیگار پیش و پس از عمل و چکاپهای منظم) پس از کاشت ایمپلنت را نداشته باشند. همچنین ممکن است کمتر به سلامت دندانها و لثه خود اهمیت بدهند که همه اینها در عدم موفقیت ایمپلنت تاثیر گذارند.
- افرادی که پرتو درمانی با دوز بالا در ناحیه سر یا گردن داشته اند. علت این است که پرتو درمانی توانایی یکپارچگی استخوان فک و ایمپلنت را با مشکل مواجه میکند.
- افرادی که دیابت کنترل نشده دارند. دیابت کنترل نشده خطر عدم موفقیت درمان ایمپلنت را افزایش میدهد. علت آن افزایش احتمال عفونت لثه است.
- افرادی که دیابت دارند باید بیماری خود را در طول جوش خوردن ایمپلنت به استخوان تحت کنترل داشته باشند تا فرایند یکپارچگی استخوان تکمیل شود. دیابت نوع یک معمولا در کودکی تشخیص داده میشود.
- اما اگر در کودکی دیابت در شما تشخیص داده نشده باز هم امکان ابتلای شما به دیابت نوع 2 وجود دارد.
- اگر یکی از موارد زیر را دارید باید تست دیابت بدهید: چاقی، سابقه خانوادگی دیابت، نژاد آسیایی، آفریقایی، بومی امریکا، جزایر اقیانوس آرام و امریکای لاتین، فشار خون بالا، کلسترول بالا (کلسترول بد)، عدم برنامه ورزشی
- افرادی که مبتلا به بیماریهای بافت همبند هستند
- افراد مبتلا به هموفیلی
- ضعف شدید سیستم ایمنی
- افرادی که برخی داروها از جمله داروهای استروئیدی یا داروهایی سرکوب کننده ایمنی مصرف میکنند
- افرادی که عادت بهم فشردن دندانها و دندان قروچه شدید دارند. این عادت فشار زیادی به ایمپلنت وارد میکند و ممکن است احتمال شکست درمان را بالا ببرد.
- زنانی که یائسه شده اند. احتمال عدم موفقیت ایمپلنت در زنان پس از یائسگی ممکن است بیشتر باشد. برخی تحقیقات نشان میدهند استروژن میتواند این خطر را کاهش دهد اما مطالعات دیگر نشان میدهند جایگزینی استروژن تاثیری بر موفقیت ایمپلنت در این زنان ندارد.
معاینه فک و دهان برای کاشت ایمپلنت
این که ایمپلنت در کجا و به چه صورت کاشته شود نیاز به ارزیابی دقیق کل سیستم فک و دهان دارد. برای معاینه کامل از تصاویر پرتوی ایکس، قالب گیری از دهان و بایت و گاهی اسکن سه بعدی به نام سی تی اسکن استفاده میشود. برنامه ریزی به کمک کامپیوتر کمک میکند ایمپلنت در بهترین موقعیت جایگذاری شود.
