پدر و مادر ها همیشه نسبت به بیرون زدن دندانهای کودک خود حساس هستند، بنابراین هنگامی که در موعد مقرر کودک دندان در نمی آورد، طبیعی است که والدین نگران شده و از دندانپزشک سوال میپرسند چه مشکلی برای کودکمان ایجاد شده است.
در واقع باید بدانید در مورد اکثر کودکان دیر درآمدن دندان مسئله مهمی نیست و نباید نگران باشید اما در برخی موارد ممکن است عاملی باعث عدم رشد دندان شیری شده باشد.
معمولا چه زمانی کودک دندان در می آورد؟
سن دندان در آوردن دندان کودک معمولا از شش ماهگی است. در واقع هنگام تولد تمام دندانهای شیری از قبل در زیر لثه نوزاد رشد کرده است اما بیرون زدن دندان از لثه از 6 ماهگی شروع میشود.
دو دندان جلویی بالا اولین دندانهایی هستند که دیده میشوند و پس از آنها چهار دندان جلویی بالا ظاهر میشوند. سپس دو دندان جلویی پایین رشد میکنند.
معمولا بقیه دندانها به صورت یک جفت همزمان (در دو طرف دهان) بیرون میزنند. در سن سه سالگی تقریبا تمام مجموعه دندانهای شیری کودک که بیست عدد هستند، بیرون زده اند.
چه زمانی دیر درآمدن دندان غیر طبیعی محسوب میشود؟
به گفته آکادمی تخصص اطفال امریکا کودکانی که تا 18 ماهگی هیچ دندانی در دهنشان دیده نمیشود را باید به دندانپزشک نشان دهید.
سن چهار تا پانزده ماهگی محدوده طبیعی بیرون زدن اولین دندان کودک است و دندانهای دیگر معمولا طبق برنامه زمانی مشخصی بیرون میزنند.
بیشتر کودکان در یازده ماهگی چهار دندان، در پانزده ماهگی 8 دندان، در نوزده ماهگی 12 دندان، در بیست و سه ماهگی 16 دندان و در بیست و هفت ماهگی 20 دندان دارند. دندانهای دائمی از شش سالگی شروع به رویش و بیرون زدن از لثه میکنند.
اما در مورد کودکانی که از این الگوی رویش دندان پیروی نمیکنند، لزوما نگرانی وجود ندارد اما در برخی موارد اگر هیچ دندانی بیرون نزده باشد ممکن است نشان دهنده مشکلات جدی تری باشد.
چه عواملی باعث دیر رشد کردن و دیر در آمدن دندان در کودک میشوند؟
دلایل زیادی را میتوان مسئول غیر معمول بودن الگو یا زمان بندی رویش دندانهای شیری دانست:
گاهی اوقات بیرون زدن دیر هنگام دندانها تنها یک صفت ارثی است. نوزادان حاصل از زایمان زود رس و تولد با وزن کم ممکن است دچار تاخیر در رویش دندانها شوند و ممکن است دندانهایشان دچار نقص مینا باشد.
تحقیقاتی که انجام شده اند علت دیر در آوردن دندان را چه می دانند؟
تحقیقات منتشر شده در American Journal of Orthodontics and Dentofacial Orthopedics نشان میدهند برخی ناهنجاریهای ژنتیکی نادر میتواند موجب ضعیف شدن تشکیل دندان و تاخیر در بیرون زدن دندان در دهان شود مانند املوژنریس ایمپرفکتا (amelogenesis imperfect) و ادنتوپلازی منطقه ای (regional odontodysplasia).
کمبود مواد مغذی و سوء تغذیه و نرمی استخوان مقاوم به ویتامین دی (Vitamin D-resistant rickets) نیز میتوانند باغث تاخیر در رشد دندانها شوند. با این حال ممکن است این وضعیت نشانگان سندرم داون (Down's Syndrome)، کم کاری غده هیپوفیز (hypopituitarism ) یا یک اختلال رشد مشابه دیگر باشد.
آیا تاخیر در بیرون زدن دندانها عوارضی ایجاد میکند؟
دیر بیرون زدن دندان مشکل بزرگی نیست که نگرانی جدی ایجاد کند اما ممکن است احتمال مشکلات دندانپزشکی در آینده را افزایش دهد.
در واقع پژوهشی که بر روی کودکانی انجام شد که از نظر ژنیکی مستعد دیر در آمدن دندان بودند، نشان داد احتمال نیاز به درمان ارتودنسی در این افراد تا سن 30 سالگی 35% بیشتر از دیگران بود. به علاوه به خاطر داشته باشید که دندانهای شیری نقش مهمی در تغذیه بهینه کودک دارند.
در هر صورت هنگامی که دندانهای شیری بیرون میزنند، باید مرتبا با خمیر دندان تمیز شوند و با مسواکی با موهای نرم (سافت) مسواک زده شوند تا از پوسیدگی زود هنگام دندانها جلوگیری شود.
بیشتر کودکانی که هنوز هیچ دندانی در نیاورده اند، تاخیر در رویش دندان به والدین فرصت میدهد از لبخند لثه ای کودکشان بیشتر لذت ببرند. مراقبت از دندانهای شیری برای سلامت بلند مدت دهان و دندان لازم است.
